01 november 2013 | Malala Yousafzai, het 16-jarige Pakistaanse meisje dat door de Taliban door het hoofd werd geschoten omdat ze opkwam voor haar recht op onderwijs, heeft ook in Nederland nog een belangrijke missie. De welbespraakte tiener, die uitgroeide tot het boegbeeld van de strijd voor onderwijs voor alle meisjes, is vrijdagavond te gast in College Tour. Hopelijk weet ze niet alleen bij het publiek, maar ook bij de politiek een gevoelige snaar te raken. Want de Nederlandse regering mag Malala figuurlijk omarmen, van daadwerkelijke steun voor onderwijs voor meisjes is geen sprake.
Onderwijs vitaal belang
Van het belang van onderwijs hoeft ze deze regering niet meer te overtuigen. Dat blijkt wel uit de toespraak die premier Rutte hield toen Malala onlangs in Den Haag de Internationale Kindervredesprijs kreeg uitgereikt. “Malala vecht voor een heel belangrijke zaak”, zei hij. “Onderwijs is niet alleen van vitaal belang voor individuele kinderen, maar voor de samenleving als geheel. Het is een krachtig wapen in de strijd tegen armoede, ziekte en oorlog. En het is de sleutel tot democratie en economische ontwikkeling. Daarom moet de internationale gemeenschap torenhoge ambities hebben op dit terrein”‘ aldus de premier, die eraan toevoegde zelf die ambitie te delen.
Onderwijshulp
De premier mag die ambitie delen, onder zijn bewind is alle Nederlandse onderwijshulp praktisch wegbezuinigd. Van de ruim 500 miljoen die Nederland in 2009 nog aan onderwijs in ontwikkelingslanden besteedde, blijft na 2015 praktisch niets meer over. Omdat ook veel andere donorlanden bezuinigen op onderwijshulp, heeft dat consequenties voor het onderwijs in een aantal van de armste landen.
Betere positie meisjes
Ook van minister Ploumen is bekend dat ze een groot bewonderaar is van Malala. Dat is niet verwonderlijk, want de minister heeft de strijd voor gelijke rechten en een betere positie voor meisjes en vrouwen tot speerpunt van haar beleid gemaakt. Geen effectievere manier om vrouwenemancipatie te bevorderen, dan ervoor zorgen dat alle meisjes zo lang mogelijk onderwijs van goede kwaliteit kunnen volgen. In een recent rapport zette UNESCO de laatste cijfers over de impact van onderwijs op het leven van meisjes en vrouwen – en dat van hun toekomstige kinderen – nog eens op een rijtje.
Kindhuwelijken
Naarmate meisjes langer onderwijs volgen, trouwen ze later en krijgen ze minder kinderen, die bovendien gezonder zijn en beter gevoed dan die van analfabete moeders. Ook de kansen op werk en een goed inkomen zijn groter naarmate meisjes langer onderwijs volgen. Tenslotte blijkt onderwijs een probaat middel tegen kindhuwelijken en tienerzwangerschappen.
Toch is steun voor onderwijs voor meisjes geen onderdeel van Ploumen’s beleid. Dat geldt zowel voor financiële steun, als voor internationale lobby voor voldoende financiering voor onderwijs. Dat is niet alleen zorgelijk – gezien de forse daling van de internationale steun voor onderwijs – maar ook een gigantische gemiste kans.
Vrijblijvende lippendienst
School is de onmisbare leerplaats waar meisjes de kennis, vaardigheden en het zelfvertrouwen kunnen opdoen die nodig zijn om voor zichzelf op te komen en een betere positie en toekomst te bevechten. ‘Empowerment’ heet dat met een ouderwets woord. Malala Yousafzai is daar de verpersoonlijking van. Zelf krijgt ze inmiddels alle kansen om de opleiding van haar keuze te volgen. Hoewel ze nog steeds wordt bedreigd door de Taliban, blijft ze strijden voor al die andere meisjes die nog geen kans hebben op onderwijs. Zoveel moed verdient daadwerkelijke steun, geen vrijblijvende lippendienst.
Artikel gepubliceerd in Trouw 01-11-2013.
→ Bekijk hier de uitzending van College Tour van vrijdag 1 november via Uitzending Gemist.
→ Bekijk hier de groet van Nick en Simon, ambassadeurs van Edukans, aan Malala