03-08-2017 | Ondanks de grote en dringende behoefte aan onderwijsvoorzieningen in ontwikkelingslanden, raden maatschappelijke organisaties donoren sterk af om in zee te gaan met Bridge International Academies. Dit Amerikaanse bedrijf, dat basisonderwijs aanbiedt in landen als India en Kenia, werkt sociale en economische ongelijkheid in de hand.

Bridge International Academies

Bridge International Academies is een Amerikaans bedrijf dat claimt een oplossing te bieden voor het grote tekort aan onderwijsvoorzieningen in ontwikkelingslanden, met name voor kinderen uit de armste en meest kansarme gezinnen. Sinds de oprichting in 2008 heeft BIA inmiddels ruim 500 scholen in landen als India, Kenia en Oeganda, voor voorschools- en basisonderwijs. Vanwege het gebrek aan gekwalificeerde leerkrachten, leermiddelen en administratiesystemen in veel ontwikkelingslanden, werkt BIA met een ‘school in the box’-methode, waarbij onderwijs als een standaardpakket wordt aangeboden: alle scholen zijn op een identieke manier ingericht; alle lesstof wordt centraal door BIA opgesteld en digitaal verspreid; leerkrachten dienen de lessen te downloaden, op de voorgeschreven manier uit te voeren, en de resultaten van de lessen terug te sturen naar BIA. Ook alle administratieve en financiële zaken van de individuele scholen worden centraal door BIA afgehandeld. Deze aanpak zou de schoolkosten drukken, zodat arme gezinnen tegen een betaalbaar bedrag kun kinderen naar school kunnen laten gaan. En het zou een oplossing bieden voor het tekort aan gekwalificeerde leerkrachten. Leerkrachten hoeven op een Bridge-school immers slechts een voorgeprogrammeerde les te kunnen uitvoeren, terwijl de BIA-experts toezicht houden op de kwaliteit van onderwijs.

Kritiek

Dat BIA de beloften niet kan waarmaken en dat er ernstige nadelen kleven aan het onderwijssysteem dat BIA voert, was al bekend. Toen de Wereldbank zich in 2015 voorstander toonde van ‘low-fee private schools’, bedrijven die onderwijs aanbieden voor een relatief laag bedrag aan schoolgeld, spraken maatschappelijke organisaties hun zorgen uit in een manifest.

Sindsdien hebben diverse studies  keer op keer aangetoond dat de zorgen terecht zijn. Enkele van de belangrijkste conclusies:

• De aanpak van BIA, die de meest arme en kansarme gezinnen zou moeten helpen, werkt averechts: het sluit hen juist uit van onderwijs. Low-fee private schools vergroten sociale en economische ongelijkheid.

• BIA houdt zich niet aan nationale wetgeving en standaarden over bijvoorbeeld het inzetten van gekwalificeerde leerkrachten, geaccrediteerd curriculum, en voorzieningen in de scholen. De BIA-scholen zijn daarmee in feite illegaal.

• Er is nog altijd geen geldig bewijs voor de geclaimde voordelen van de BIA-aanpak.

• Mensenrechtenorganisaties en onderwijsvakbonden wijzen op de slechte arbeidsomstandigheden voor leerkrachten. Ook zijn er signalen dat BIA betrokken is bij de arrestaties van onafhankelijke leerkrachten en het verhinderen van vakbondsacties.

• Hoewel BIA gesteund wordt door internationale donoren en investeerders, laat het bedrijf zich slecht controleren.

Oproep

174 Maatschappelijke organisaties hebben daarom op 1 augustus een manifest uitgebracht, waarin ze de onderzoeken en de resultaten op een rijtje zetten. Zij roepen daarmee donoren en investeerders op Bridge International Academies niet langer te steunen. Het geld kan veel beter worden besteed aan publieke onderwijsvoorzieningen.